CONCERTRECENSIE. Tingvall Trio. North Sea Jaz Club, Amsterdam. 23 november 2012
Sinds zijn debuutalbum ‘Skagerrak’ uit 2006 heeft het Tingvall Trio in korte tijdsbestek een plek weten te verwerven op de internationale kaart van de jazz. Met een mix van jazz, rock, latin en Zweedse volksmuziek weet het trio – met een eveneens internationale bezetting – heldere melodieën in een dynamische, beeldende, regelmatig onstuimige en dan weer plots verstilde expressiviteit, te verpakken. Vanaf het in 2009 verschenen album ‘Vattensaga’ en diens opvolger ‘Vägen’ lijkt het alsof het trio één is geworden. Er is meer ruimte ontstaan voor een gelijke rolverdeling, wat de bandbreedte van de expressiviteit van zijn muziek ten goede komt. Het trio van pianist Martin Tingvall wordt steeds meer het resultaat van een gezamenlijke inspanning.
Het pianotrio klinkt transparanter en onstuimiger dan het veelal solide en cleane geluid van het Esbjörn Svensson Trio, waarmee het regelmatig wordt vergeleken. Maar er zijn evenzoveel overeenkomsten te noemen, die zijn gemeenschappelijke band benadrukken: heldere en goed in het gehoor liggende melodielijnen en uit de pop- en rockmuziek geleende grooves en harmonisaties. Opvallend aan het Tingvall Trio zijn de regelmatige erupties van tomeloze energie die voortkomen uit en weer terugkeren naar een rustpunt, een heldere melodielijn of een romantisch thema.
Deze erupties zijn muzikale hyperbolen: hamerende akkoorden, wervelende arpeggio’s, chromatische modulaties en een marcherende puls stuwen de muziek vanuit een relatief rustpunt richting een climax. Al meteen tijdens het begin van het concert bij de eerste drie nummers ‘Sevilla’, ‘Den Ensamme Mannen’ en ‘Shejk Schröder’ (van het album ‘Vägen’), wordt het publiek hierin meegezogen. Daaruit blijkt ook dat het trio deze vorm van expressiviteit op het podium eerder uitbuit dan op zijn albums. ‘Den Ensamme Mannen’ heeft meer weg van een zelfgenoegzame in zichzelf gekeerde eenzame man, terwijl de live-versie het psychologisch drama eerder van binnenuit bekijkt.
Kameleontisch
De souplesse en flexibiliteit van contrabassist Omar Rodriguez Calvo uit zich met name in zijn kameleontische rol binnen het trio. Pas tegen het einde van het concert, wanneer een nog onuitgebrachte compositie wordt gespeeld, neemt hij de solerende rol die hem zo goed past. Het is jammer dat Rodriguez niet vaker deze ruimte krijgt. Wie het nummer ‘Hasjkraj’ op het album ‘Vattensaga’ heeft beluisterd zal dit kunnen bevestigen.
Een enkel nummer klinkt wat vlak, zoals ‘Hjälten’ van het debuutalbum, alsof het nummer na de vele tours aan energie heeft ingeboet. Maar dat kan niet gezegd worden van andere nummers van ditzelfde album, waar onder het hoekige en schertsende ‘Mustach’. Drummer Jürgen Spiegel pakt hier uit met een solo waarbij hij zijn veelzijdigheid laat doorklinken. Waar hij het ene moment een stevige rockgroove neerzet, laat hij hier het publiek geloven dat hij de latijnse conga bespeelt.
Het meest verrassende gedeelte van het concert was een nieuwe compositie die nog op geen album is verzilverd. Een nog ietwat vormloos en rafelig nummer dat – in tegenstelling tot de meeste nummers – als basis een ritmische groove heeft in plaats van een melodisch thema. Drummer Spiegel klinkt hier in z’n eentje zo werelds als de ritmesectie van Ahmad Jamal. Naast dat het Tingvall Trio hier vrijer, moderner en edgier klinkt, wordt hier de ruimte gecreëerd waar elk individu binnen het trio wel raad mee weet. En dat maakt dit trio meedogenloos één.
www.tingvall-trio.de
Gepubliceerd op Jazzenzo