CONCERTRECENSIE. Iman Spaargaren Undercurrent, North Sea Jazz Club Amsterdam, 6 juni
Voor wie het onlangs verschenen album ‘In the Moment’ van het kwartet Iman Spaargaren Undercurrent al had beluisterd, kon zich tijdens dit concert echt laten overtuigen. Bij goede bands is zo’n albumpresentatie nooit een verkapte verkoopstunt, maar een unieke gelegenheid om je te laten onderdompelen in de dynamiek, de zeggingskracht en energie van een formatie.
En die zeggingskracht is er. Het album blijft daarbij wat in de schaduw staan als een gave herinnering aan een unieke ervaring. Modernistische en progressieve muziek kan soms ook te veel willen vertellen, waardoor het zichzelf paradoxaal genoeg soms wat op de achtergrond plaatst. Aan die indruk weet het album zich niet helemaal te onttrekken. Het album klinkt rijk, avontuurlijk en vrij, maar heeft de neiging zich op de vlakte te houden. De onderstroom en de energie komt hier niet vrij.
Dynamiek
Maar wat de indruk van het album is, klinkt op het podium toch even anders. Het concert overtuigt juist in muzikale veelzijdigheid en een sterke dynamiek. Het concert leeft, ademt en schippert tussen muzikaal-beeldende expressie, muzikale abstracties en een stevige (rock)groove. De open momenten die regelmatig ontstaan en waar drummer Marcos Baggiani met een inventief gevoel voor timing en subtiel percussiewerk de muzikale ruimte opent, is uniek.
Op andere momenten heeft het kwartet de volheid, dichtheid en de groove van een rockband, of doet het in de verte denken aan de jazzrock van violist Jean-Luc Ponty. En op een ander moment maakt het dichtgetimmerde geluid plaats voor psychedelisch aandoende geluidseffecten.
De titels van de composities staan in een één-op -éénverhouding tot de muzikale inhoud. Neem bijvoorbeeld de pretentieus aandoende titel ‘Postmodern Paradox in g minor’, waarin de muziek regelmatig klinkt als een constante maalstroom van gedachten die zich heeft losgezongen van de realiteit. Of zoals Spaargaren het zelf aanduidt: “Waarbij de twijfel in twijfel wordt getrokken.” Als Spaargaren een solo neemt, klinken die romantische mijmeringen, waar we ons in ons verzakelijkte wereldje het liefst verre van houden, ineens verdraaid herkenbaar, lyrisch en mooi.
Kinderlijk
Tijdens het nummer ‘Alejandro’ hoor je kinderlijke impulsiviteit verpakt in Monkachtige fraseringen en in ‘Raskolnikov’ (verwijzend naar de hoofdpersoon in Dostojevski’s roman ‘Misdaad en Straf’) klinkt wroeging en kwelling in een psychologisch drama. Dat nummer liegt er niet om, de expressiviteit laat hier weinig aan de verbeelding over. Het psychologisch drama wordt hier zo sterk aangezet dat je het boek niet hoeft te hebben gelezen om het drama te begrijpen.
De composities en het spel van Iman Spaargaren Undercurrent spreken tot de verbeelding en ontkomen daardoor aan de neiging te verzanden in muzikale abstracties of nodeloze virtuositeit.
www.imanspaargaren.nl
Gepubliceerd op Jazzenzo