Een jazzpianist als een klassieke grootmeester

CONCERTRECENSIE. Jef Neve Solo, North Sea Jazz Club Amsterdam, 6 maart 2014.

Een jazzpianist die zijn eigen spel in de schijnwerpers zet met een soloconcert heeft doorgaans aspiraties richting de klassieke muziek of (be)vestigt hiermee zijn klassieke status als jazzpianist. De klassieke traditie van solerende pianisten is heel wat rijker dan die binnen de jazz, die pak ‘m beet in 1975 begon met Keith Jarrett’s ‘Köln Concert’.

Wat de insteek ook mag zijn; een soloconcert is doorgaans een inzegening van het huwelijk tussen jazz en klassiek. Maar een eerdere tournee van Jef Neve, samen met klassiek pianist Liebrecht Vanbeckevoort genaamd ‘If Mozart and Monk were brothers’, zijn twee gecomponeerde pianoconcerten (2009 en 2012) en zijn klassieke achtergrond wijzen al duidelijk in deze richting. Dit voor Nederland eerste soloconcert van de in België en ver daarbuiten gelauwerde pianist Neve is alvast een toast op zijn in oktober dit jaar te verschijnen eerste solo-album.

Duizendpoot
Jef Neve is vooral een duizendpoot die zijn hand niet omdraait voor andere muzikale avonturen. Zoals zijn samenwerkingen met popartiest Gabriel Ríos (album ‘The Dangerous Return’ 2010) of hiphopartiest José James (album ‘For All We Know’ 2010). Die avonturen klinken ook door in dit soloconcert.

Zijn improvisatie en interpretatie van Joni Mitchell’s ‘A Case of You’ is van een schilderachtige kwaliteit, waar de expressie zich in het kleine gebaar toont: verstild, ingekeerd en met een intens toegewijde concentratie. Daarbij slaat zijn linkerhand de onophoudelijke puls van een hartslag.

De akoestische pianoversie van de Belgische hit ‘Synrise’ van de elektrorockband Goose verbreekt die verstilling met een salvo aan arpeggio’s (het achtereen, in plaats van gelijktijdig, spelen van akkoordnoten). Op synthesizers zijn die snel klinkende arpeggio’s met een speciale knop (arpeggiator) te simuleren. Maar Neve draait dit weer terug. Daarin weerklinkt niet alleen het vlakke en kille van elektro door, maar ook de klassiek-romantische overdaad aan pianistische virtuositeit zoals bij Liszt of Chopin.

Daartussen, en afgewisseld met jazz  – onder meer het bluesy en geestige ‘I Mean You’ van Thelonious Monk – en voortbouwend op een klassiek métier, beweegt Neve zich. Hij is toch vooral een klassieke grootmeester die de fijnste nuances en subtiele toetsmassages afwisselt met ritmisch pulserende hamerslagen, met brede en onstuimige arpeggio’s.

Alsof inkeer altijd de keerzijde vormt van de impulsieve drang naar het verhevene en grootse, alsof bezinning altijd volgt op elke actiegerichte handeling. Alsof de fluweelzachte passages een noodzakelijk antwoord zijn op die diepe hamerslagen.

Sympathiek
Tussen de nummers door en met zijn uiterst sympathieke voorkomen betrekt hij op inhoudelijke wijze zijn publiek bij de muziek en – omgekeerd – stemt hij zijn muzikale keuzes af op de plek, de mensen en het podium. Een gevoel van warmte overkomt je als hij ‘We zullen doorgaan’ van Ramses Shaffy speelt. Of je kunt in de tekst van zijn openingsnummer ‘Lush Life’ van Billy Strayhorn een (subtiele) verwijzing ontdekken naar het ‘luxe leven’ van ‘jazz to cocktails’ van een plek als de Amerikaans getinte North Sea Jazz Club.

Neve heeft met dit soloconcert zijn klassieke status als jazzpianist niet alleen meer dan waargemaakt, maar verrijkt ook de solotraditie binnen de jazz met zijn open en ontvankelijke blik.

www.jefneve.com
Gepubliceerd op Jazzenzo