Eén van mijn favoriete schrijvers over creativiteit Austin Kleon noemt zichzelf 'a writer who draws' en vertelt in één van zijn lezingen hoe bij hem schrijven over ging in tekenen: "My notebooks became a little bit more visual. I found out that thing called clustering, which I learned from Janet Burroway." Het overgangsmoment van schrijven naar visueel spreekt mij aan, omdat ik een gewoonte heb de schrijfpen te pakken, terwijl ik de voordelen ken van tekenen en visualiseren.

Dit schrijfritueel ziet er als volgt uit:

• Kies één woord. Misschien komt er spontaan iets in je op en anders kun je dit proberen: sla een boek open op een willekeurige pagina, leg je vinger in het midden van de pagina en kies het woord waar je vinger naar wijst.
• Schrijf het woord in het midden van je schrift, journal of een leeg blaadje, omcirkel het woord.
• Trek enkele lijnen vanaf het woord naar buiten. Associeer vrij en schrijf één woord of zin aan het einde van de lijn. Omcirkel dit en herhaal ...
• Kies de meest persoonlijke associatie(s) en maak een vignet (een kort verhaal) van je cluster (bijv. in 10 minuten)

Schrijver Janet Burroway beschrijft clustering in Writing Fiction (1987) en het werd eerder beschreven door Gabriele Lusser Rico in Writing the Natural Way (1983). Er zijn denk ik best wat redenen waarom je het eens zou moeten uitproberen. In ieder geval als je, zoals ik, veel ideeën hebt die de keuze kunnen bemoeilijken. Dit ritueel kan je uit deze improductieve loop halen. Ineens kunnen je dingen helder worden en wordt kiezen gemakkelijker, zoals ook schrijver Mishael Witty schrijft in dit artikel. Het wordt door schrijvers veel gebruikt als start van het creatieve proces, maar het kan voor werkelijk elke start worden gebruikt: als start van de dag, voor de nieuwe inrichting van je huis tot een idee voor je boek waar nog niemand verder van af weet.

Het gaat er om dat een cluster iets dieppersoonlijks is. Het is namelijk een weerspiegeling van de unieke associaties in jouw brein.

Schrijver L.A. Henderson vertelt in deze blog het elke dag te doen. Het heeft haar leren omgaan met creatieve blokkades zoals writer's block. Het is een mooi leesbaar stuk voor als je meer wilt weten over deze techniek. Ik ga het voor een weekje doen.