Creativiteit is menselijk. Het bewijs van deze menselijke eigenschap vind je niet alleen aan museummuren of in concertzalen. Het is overal. In je eigen leven, in je eigen omgeving.
Einstein zei over creativiteit eens:
The intuitive mind is a sacred gift and the rational mind is a faithful servant. We have created a society that honors the servant and has forgotten the gift.
Het gaat om die balans tussen rationele kennis en intuïtie. In ons denken brengen we voortdurend scheidingen aan. In onze maatschappij hechten we meer belang aan cijfers, getallen en analyses dan aan intuïtieve kennis. Maar hoe kun je intuïtief denken? Hoe zorg je ervoor dat denken je intuïtie ondersteunt in plaats ondermijnt?
Het begint bij te weten wat creativiteit is. Rondom creativiteit bestaan tal van mythes. Een aantal ervan zijn: je hebt er talent voor nodig, het is vernieuwend en het houdt verband met een artistieke uiting. Zulke gedachten helpen je meestal niet om creatiever te worden. Integendeel.
Geïnspireerd op creatieven noem ik hieronder 3 basisingrediënten van creativiteit.
1. Creativiteit is een manier van handelen
Voor creativiteit hoef je geen genie te zijn. Je hoeft ervoor ook geen fantastische kunstwerken te maken. Acteur en komiek John Cleese zei eens: “Creativity is not a talent, but a way of operating.” Het is een manier van handelen, een proces. Het is een manier van doen. Je kunt het leren.
2. Creativiteit is oude wijn in nieuwe vaten
Creativiteit gaat niet over vernieuwing, het gaat over arrangement en het combineren van bestaande elementen. Analytisch denken splitst de wereld op in steeds kleinere eenheden, creativiteit brengt ze samen in verschillende combinaties. Einstein noemde het Combinatory Play. Steve Jobs zei: “Creativity is just connecting things.” Mogelijkheden ontstaan door het leggen van nieuwe verbanden.
3. Creativiteit is een levenshouding
Creativiteit heeft te maken met een manier van leven, het gaat om aandachtig zijn, herinneren en anderen laten delen in hoe jij de wereld ziet. Acteur Viggo Mortensen zei het eens zo: “To be an artist, you don’t have to compose music or paint or be in the movies or write books. It’s just a way of living. It has to do with paying attention, remembering, filtering, filtering what you see and answering back, participating in life.”