Tag Archives: gewoonten en routines

Vorig jaar reisde ik door Thailand en bezocht ik natuurlijk ook de prachtige tempels. Wat me altijd stil deed staan waren de ingangen en doorgangen met veelkleurige monsters en drakenkoppen, bedoeld om de boze geesten buiten te houden. Die rijkgedecoreerde en ambachtelijk vervaardigde toegangen benamen mij regelmatig de adem. Hoeveel aandacht en tijd is er voor nodig om zoiets te maken?

Dat het mij doet stilstaan is ook precies de bedoeling van zulke toegangsdeuren. Ze markeren een overgang naar een andere ruimte, naar een andere wereld. Ik sta letterlijk op een drempel.

Je kunt een drempel als metafoor zien. Er zijn talloze drempels, grote en kleine. Van het voltrekken van een huwelijk tot het opstaan in de ochtend.

De grote levensovergangen hebben meestal nog iets ritualistisch, maar de kleinere overgangsrituelen zijn grotendeels verdwenen uit onze geseculariseerde cultuur (en juist in een cultuur die gepaard gaat met stress en verlies van aandacht en betekenis).

Ik stond er afgelopen week bij stil welke overgangen ik (soms dagelijks) doorkruis zonder er altijd bij stil te staan (en het zijn er veel meer dan ik hier kon bedenken):

  • Fases in je leven (kindertijd, studie, trouwen, werk)
  • Type activiteit (geconcentreerd, ontspannen)
  • Tijd (ochtend, avond)
  • Offline en online
  • Alleen zijn en onder de mensen
  • Van een oude gewoonte naar een nieuwe
  • Een nieuw inzicht
  • Slapen, opstaan en wakker worden
  • Van activiteit naar rust

Sommige overgangen merk ik vaak helemaal niet op. Offline en online lopen vaak in elkaar over zonder dat ik er van bewust ben, net als werk en privé. Is dat erg? Wel voor je aandacht en concentratie heb ik gemerkt. Een tijd terug maakte ik er bijvoorbeeld een gewoonte van om van werk naar huis een podcast te beluisteren. En dat hielp juist om gedachtes aan werk los te laten en echt thuis te kunnen komen.

Ik ontdekte dit mooie ritueel dat Gretchen Rubin beschreef in The Threshold Ritual. Ik vind het een mooi voorbeeld van hoe je vroegere gebruiken weer kunt toepassen in je dagelijkse leven voor meer voldoening. Ze beschrijft haar gewoonte om bij thuiskomst (terwijl ze haar sleutelbos pakt) even stil te staan en zichzelf te herinneren aan hoe blij en dankbaar ze is weer thuis te zijn.

Je kunt het op oneindig veel manieren doen. Je kunt het lijstje met overgangen hierboven eventueel gebruiken. Zorg in ieder geval hier voor:

  • Begin met iets simpels wat je dagelijks doet (thuiskomen of opstaan bijvoorbeeld)
  • Neem een activiteit of trigger (zoals je sleutelbos pakken of een glas water drinken) die hierbij hoort
  • Vind voor jezelf een prompt of zin en maak het persoonlijk, het kan een zin zijn (ik ben blij weer thuis te komen en ben er dankbaar voor) of een vraag (waar ben ik dankbaar voor?)
  • De tweede kun je evt. opschrijven ...

En voor als je iets meer (spirituele) verdieping wilt in de betekenis en achtergrond van dit ritueel dan kan ik je dit artikel aanraden. Het woord threshold komt letterlijk van thresh (dorsen = het ontdoen van de korrel uit het oneetbare omhulsel). Elke keer als we op een overgang staan laat je een stukje identiteit achter je en krijg je een stukje nieuwe identiteit mee.

Wil je meer focus gedurende de dag, dan kan journaling een goede manier zijn. Ik doe deze sinds enkele maanden. Ik beantwoord vragen in de ochtend:

  • Ik ben dankbaar voor ...
  • Wat zou bijdragen aan een geweldige dag vandaag?
  • Dagelijkse affirmatie, Ik ben ...

En deze aan het einde van de dag:

  • 3 geweldige dingen die vandaag gebeurden
  • Wat had de dag nog beter gemaakt?

Het zijn vragen uit The Five Minute Journal. Het antwoord op die laatste is vaak niet meer dan een wandeling, sport, opruimen, relaxen ... (zo eenvoudig kan het zijn om je dag iets beter te maken).

Best-selling auteur Tim Ferriss legt hier uit hoe het werkt.

Elke ochtend zet ik de timer voor 1 minuut en maak ik een tekening op een vierkant kladblaadje. Het digitale geluid van de timer aan het einde van de minuut gaat altijd samen met een gevoel van teleurstelling. Nu al? Maar voor niet minder en ook niet meer dan een minuut neem ik even de pen en zo'n blaadje. En precies die minuut helpt me om niet na te denken en dat werkt bevrijdend. Beperkingen zijn juist goed als je momenten van vrijheid opzoekt.

De wereld van het internet staat vol met short cuts en quick wins: "doe dit en je wordt gelukkiger", "doe dat en je zult tijd besparen om nog leukere dingen te doen".

Oftewel:

Doe iets kleins en ontvang iets groots.

Alles wat op een short cut lijkt - schreef auteur Seth Godin eens - is meestal een omweg, een omleiding of vaak ook een afleiding van waar het echt om gaat. Noem het uitstelgedrag. ... lees verder

In het moment zijn ... het wordt zo gemakkelijk gezegd. Probeer het eens om je aandacht te richten op het hier en nu. Je gedachten zullen zich ergens bevinden tussen toekomst (“dan en dan ...”) en verleden (“toen en toen ...”).

Denken aan de toekomst haalt je uit het moment. Denken aan het verleden precies zo. Je zou denken dat het heden zich ergens bevindt tussen toekomst en verleden.

De Chinese wijsgeer Lao Tzu zei het als volgt: ... lees verder

Een ritueel als start om iets te beginnen kan zo eenvoudig zijn:

  • Haal drie keer diep adem
  • Doe een wens (voor iets waar je mee begint of voor de dag)
  • Schrijf de wens op kladpapier (of een virtuele notitie)
  • Sluit nu het briefje en zeg je wens drie keer hardop

Je bent klaar om je dag, werk, opdracht, week of taak te beginnen. Herhaal het ritueel elke keer als je er mee verder gaat (of op vaste momenten).

Afgelopen week beluisterde ik de The Tim Ferriss Show  (podcast #105). Tim Ferriss is de auteur van o.a. Tools of Titans (2016), waarin hij op zoek gaat naar de geheimen achter het succes van experts. Eén van die adviezen is het hebben van alledaagse routines en rituelen, waarvan een ochtendritueel één van de meest gebruikelijke is.

In aflevering #105 deelt Tim Ferriss zijn eigen ochtendroutine. ... lees verder

Afgelopen week begon ik een nieuw ochtendritueel. Elke ochtend voor mijn dag begint zette ik m’n timer voor 5 minuten en maakte ik een tekening. Ik gaf mezelf de opdracht om gedurende een week elke ochtend een zgn. Upside Down Drawing te tekenen, zoals ik dat ook eerder deed. Je tekent iets ondersteboven, je kunt even minder vertrouwen op je verworven vaardigheden en gebaande paden bieden weinig houvast. Betty Edwards (auteur van Drawing on the Right Side of the Brain) geeft aan dat je met deze manier kijken (en tekenen) niet kunt vertrouwen op je linker hersenhelft. ... lees verder

Afgelopen week las ik het boek Odd Type Writers van schrijver en creatief directeur Celia Blue Johnson. Het gaat over gewoonten en routines van schrijvers en één van de hoofdstukken - het is één van de kortste hoofdstukken, hoewel de lengte geen indicatie hoeft te zijn van het belang er van - gaat over ochtendroutines. Het moment dat de meeste grote schrijvers hun creatieve werk doen en hun meesterwerken tot stand komen.

Terwijl ik dit lijstje met tijden zag voelde ik me bemoedigd door de discipline van deze grote schrijvers. Maar het herinnerde me er ook aan hoe geschikt de ochtenden kunnen zijn voor creatief werk - of het nu schrijven is, tekenen of een andere creatieve activiteit. Leonardo da Vinci gebruikte de vroege ochtenden om dingen te noteren die hij graag wilde leren. ... lees verder

Alles is ritme.

Ons hart pompt bloed door ons lichaam. We ademen. Praten. Lopen. Alles is ritme.

Je zegt dat je niet in de flow zat. Of je zegt dat je je eigen ritme hebt gevonden.

Je ademt. Praat. Loopt. En je bent je hiervan vaak niet bewust. Je denkt niet na bij elke adem, elk woord, elke stap.

Maar sta er eens bij stil. Alles om je heen versnelt zich, alles heeft een ritme. En vanuit stilstand ontdek je ook je eigen ritme. Je gedrag. Gewoonten. Ambities.

Stel je een percussie-ensemble voor waar jij een van de spelers bent.

Je speelt in de groove en luistert naar het geheel. Je gaat er in op. Je luistert ook naar je eigen ritme, je eigen geluid. Je zet je eigen accenten, kiest je eigen ruimte én laat ruimte voor de ander, je reageert op wat er gebeurt om je heen, je imiteert en varieert. Er ontstaat wrijving, plezier, spanning. Er ontstaat muziek.

Dat kan alleen als je je eigen ritme hebt gevonden binnen het grotere geheel.

Je publiek spitst de oren.

Eén van de onderwerpen waar ik al een tijdje over wil schrijven - maar het is er met een terloopse uitzondering nog niet van gekomen - is uitstelgedrag, oftewel (in het Engels) "procrastination".

Ik stelde het toepasselijk uit. Totdat ik een artikel in m'n inbox kreeg getiteld Why procrastinators procrastinate, omdat ik mij eerder geabonneerd had op de nieuwsbrief van Wait but Why (de blog van Tim Urban). Eerder schreef ik terloops over strategisch uitstelgedrag, zoals Adam Grant het beschrijft in zijn boek Originals (en zoals hij uitlegt in deze TED-lezing).

Uitstelgedrag zien als een creatieve strategie (zoals Adam Grant doet) is veel voor te zeggen, maar waar de meesten (waaronder ik) mee te maken hebben is het soort uitstelgedrag zoals filmmaker en kunstenaar Lev Yilmaz het eens illustreerde in zijn prachtige serie Tales of Mere Existence:

... lees verder

Afgelopen week las ik stukjes uit Light the Dark: Writers on Creativity, Inspiration, and the Artistic Process. Het bevat interviews met schrijvers - van Stephen King tot Elizabeth Gilbert. Een mooie collectie interviews als je meer inzicht wilt in het creatieve proces van schrijven - en niet alleen schrijven. Je kunt de reeks ook lezen op The Atlantic (via de samensteller van het boek Joe Fassler of via de reeks By Heart).

Jezelf regelmatig in een staat onderdompelen die meer met dromen dan met denken te maken heeft is belangrijk om te cultiveren. ... lees verder

Afgelopen week besloot ik om aandacht te hebben voor de aandacht (zoals ik ook eerder deed). Ik leerde van het designersduo Giorgia Lupi en Stefanie Posavec hoe je je eigen observaties kunt verbeelden (zie hun project Dear Data). Een vriend noemt me inmiddels een Data Miner. En hoewel ik vooral analoog werk beschrijft dit goed wat ik afgelopen week deed: het verzamelen van data met dit als uiteindelijke resultaat.

Eerder dit jaar leerde ik tijdens een workshop ... lees verder

Inspiratie kondigt zich meestal niet van te voren aan en als het zich al aandient dan is het op een moment wanneer je niet gepland had creatief te zijn: onder de douche, onderweg op de fiets of als je in de rij staat voor de kassa.

Creativiteit houdt niet van sturing, net zoals mensen er doorgaans niet van houden. Hoe geef je creativiteit inspraak? En hoe plan je creativiteit dan?

Zie creativiteit als iets dat aandacht nodig heeft wil het groeien.

Spinvis verwoorde het eens zo ... lees verder

Elke dag 5 minuten iets doen lijkt misschien niet genoeg om ergens goed in te worden, maar de 5 minuten regel heeft veel voordelen die je op het eerste gezicht misschien niet zou zien.

Er bestaat zoiets als de 10.000 uur regel die zegt dat als je genoeg oefent je een expert wordt. Als ik de 10.000 uur regel vertaal naar 5 minuten per dag dan heb ik ongeveer 4 levens (329 jaar) nodig om iets goed te kunnen.

Hier is de rekensom voor 5 minuten oefening per dag:

  • 10.000 uur = 600.000 minuten (gedeeld door 5 minuten) = 120.000 dagen = 329 jaar

... lees verder

Momenteel lees ik het boek The Creative Habit van danser en auteur Twyla Tharp. Een boek dat past in het idee dat de basis van creativiteit voor een groot deel wordt gevormd door routines en gewoonten. Dat is ook de insteek van het boek Daily Rituals van Mason Currey (of bijv. het boek Tools of Titans van Tim Ferriss).

Aristoteles vat de kracht van herhaling kernachtig ... lees verder

Gisteren liet een vriend me weten dat hij het mooi vond dat ik me specialiseer in het creatieve proces (nadat ik hem het onlangs geschreven stukje over mezelf op deze website had laten zien), want creativiteit is een ruim begrip - een containerbegrip waar van alles en nog wat in past. Vandaag dus deze post, een schets die ik maakte naar aanleiding van A Technique for Producing Ideas van James Webb Young. ... lees verder

Gisterochtend luisterde ik naar een podcast met Thomas D'Ansembourg (psychotherapeut en schrijver) waarin hij onder meer de principes van Geweldloze Communicatie uitlegt.

Hij legt uit hoe belangrijk het is om de overgang van werk naar thuis bewust te maken en niet van het ene in het andere te vallen. Want de emoties, de teleurstellingen en angstgevoelens die werk met zich kunnen meebrengen kunnen zich negatief uiten in onze relaties (partner, vrienden, kinderen).

D'Ansembourg spreekt over een "Douche Psychique" (of "Psychic Shower") als een soort van mentale zelfreiniging. ... lees verder

De ideeën die John Cleese in deze lezing deelt over creativiteit inspireren mij om een brug te leggen met de muziek (zie ook: Hoe je meer creativiteit brengt in je dagelijkse oefenroutine).

Conditie 4: "Confidence" (Niets is fout, alles is toegestaan)

Creativiteit kent vele paradoxen. Wie iets goed wil kunnen moet het "goed willen" kunnen loslaten. Dat is doorgaans gemakkelijker gezegd dan gedaan. We willen allemaal het goede doen, we willen carrière maken, kansen pakken, uitblinken in waar we goed in zijn ... lees verder

De ideeën die John Cleese deze lezing deelt over creativiteit inspireren mij om een brug te leggen met de muziek (zie ook: Hoe je meer creativiteit brengt in je dagelijkse oefenroutine 1). De 5 condities die creativiteit kunnen bevorderen kun je namelijk heel goed gebruiken om je oefenroutine om heen te bouwen.

De 5 condities zijn ongeveer als volgt:
1: "Space" (Creëer je eigen ruimte en sluit jezelf af van alle mogelijke afleidingen)
2: "Time" (Zorg voor een specifieke begin- en eindtijd)
3: "Time" (Neem de tijd voor het probleem, ga niet direct naar een oplossing)
4: "Confidence" (Niets is fout, alles is toegestaan)
5: "Humor" (Humor brengt je sneller in een open modus) ... lees verder

Uit een lezing (Darmstadt lezing 1984) door componist Morton Feldman:

But the advice he [John Cage] gave me was the most important advice anybody ever gave me, and I’m going to give it to you. He said that it’s a very good idea that after you write a little bit, stop and then copy it. Because while you’re copying it, you’re thinking about it, and it’s giving you other ideas. And that’s the way I work. And it’s marvellous, just wonderful, the relationship between working and copying.

... lees verder

De ideeën die John Cleese deze lezing deelt over creativiteit inspireren mij om een brug te leggen met de muziek (zie ook: Hoe je meer creativiteit brengt in je dagelijkse oefenroutine 1). De 5 condities die creativiteit kunnen bevorderen kun je namelijk heel goed gebruiken om je oefenroutine om heen te bouwen.

De 5 condities zijn ongeveer als volgt:
1: "Space" (Creëer je eigen ruimte en sluit jezelf af van alle mogelijke afleidingen)
2: "Time" (Zorg voor een specifieke begin- en eindtijd)
3: "Time" (Neem de tijd voor het probleem, ga niet direct naar een oplossing)
4: "Confidence" (Niets is fout, alles is toegestaan)
5: "Humor" (Humor brengt je sneller in een open modus) ... lees verder

201804_10props_IMG_2405-1

Hier een lijstje met rekwisieten, die in me opkwamen na het schrijven van m'n vorige blogpost Hoe je meer creativiteit brengt in je dagelijkse oefenroutine. Het creëren van "Space" (één van de 5 condities die John Cleese geeft voor creativiteit) is jezelf mentaal afsluiten van afleiding, daar helpt de fysieke omgeving ook bij. Maak deze omgeving uitnodigend voor jezelf. ... lees verder

In het boekje How to Play the Piano (zie mijn eerdere blogpost) schrijft pianist James Rhodes: "The important thing, and perhaps the surprising thing, is how much you are going to enjoy the process of practicing. Trust me on this one." Dat is één van de mooiste vooruitzichten die een ervaren musicus je kan meegeven (als je het niet al lang zelf ervaart). ... lees verder

Een tijdje terug las ik het boek Daily Rituals: How Artists Work van Mason Currey (zie mijn eerdere blogpost) waarin hij van uiteenlopende creatieven de dagelijkse rituelen vastlegde.

Ik ben meer en meer geïnteresseerd geraakt in rituelen. Ik heb zelf aan paar vaste rituelen, waaronder het dagelijks beoefenen van muziek. Een ritueel is als het trainen van een spier, herhaling is het middel om op de langere termijn resultaat te behalen. ... lees verder