Tag Archives: inspiratie

•

Je kent het wel, zo'n lampje met een paar lichtstraaltjes eromheen. Een idee. Een geweldig inzicht. Eureka! Misschien staat het wel voor dat alles veranderende idee of het geniale inzicht dat iemands leven voorgoed veranderde. Maar dit soort Eureka-momenten komt meestal niet in één keer. Ze zijn vaak (zo niet altijd) het resultaat van bergen werk, inzet en vele kleine ideeën of ontdekkingen. Neem nu bijvoorbeeld de evolutietheorie van Charles Darwin. Die ontdekking was heus geen plotseling inzicht, maar het resultaat van onnavolgbaar onderzoek en uiterst nauwkeurige aantekeningen in notitieboekjes.

Toch doet een idee zich vaak voor als een plotseling inzicht met een bepaalde mate van urgentie. Je hebt het gevoel dat je meteen in actie moet komen óf je laat het en je besteedt er verder geen aandacht aan. Maar beide zijn niet bevorderlijk voor je creativiteit. De middenweg is dat wel. Dat is door er ontvankelijk voor te zijn en ze op te schrijven, want goede ideeën hebben vaak jaren tot decennia nodig om tot rijping te komen. En door ze op te schrijven kun je dat proces faciliteren.

Zo'n creatieve gewoonte kan er als volgt uit zien:

  • Spreek elk idee in op je smartphone (of een notitie-app zoals Evernote) zodat je het niet vergeet.
  • Zet ze in een lijst in chronologische volgorde (ik doe het in Excel).
  • Periodiek plan je een moment in om deze lijst door te nemen. Doe de frequentie naar eigen inzicht. Eén keer per 3 maanden kan voldoende zijn.
  • Kijk naar connecties met andere ideeën en kijk naar de connectie met je leven. Welke ideeën hebben op dit moment waarde in jouw leven?

Schrijver Steven Johnson, auteur van Where Good Ideas Come From, beschrijft deze eenvoudige methode in zijn artikel The Spark File. Het is eenvoudig en doeltreffend. Als ik terug kijk realiseer ik me vaak hoe de ideeën zich al hebben gevormd in tastbare resultaten, zoals bijvoorbeeld deze reeks creatieve rituelen. Filmmaker (en auteur van Catching the Big Fish) David Lynch schrijft dat je ideeën niet maakt, maar (ont)vangt. Precies dat doe je met zo'n ideeënlijst. Ideeën zijn puzzelstukjes of fragmenten, ze zijn tegelijkertijd klein én (in potentie) groot. Als je er ontvankelijk voor bent en je blijft trouw aan die subtiele ingevingen dan volgt de rest. Maar schrijf ze op!

You fall in love with the first idea, that little tiny piece. And once you've got it, the rest will come in time. - David Lynch

En dan zijn die kleine, vaak eenzame en koppige, ideeën ook weer op zoek naar soortgenoten, zoals schrijver Elizabeth Gilbert schrijft in Big Magic. Ideeën zijn samenwerkingspartners die een tijdje aan je deur blijven kloppen. Laat ze binnen en vertrouw hun aanwezigheid.

•

Katten zijn misschien wel de beste inspirators die je in huis kunt nemen. Tenminste volgens de meeste schrijvers. Het geldt zeker voor Ernest Hemingway, die van een speciaal soort kat hield. Hemingway heeft ons ook een ander idee gegeven, namelijk hoe je je creatieve reserves op peil houdt. Hoe blijf je gemotiveerd en geïnspireerd? Hemingway gaf eens het volgende advies:

The best way is always to stop when you're going good and when you know what will happen next. If you do that every day when you're writing a novel, you will never be stuck. That is the most valuable thing I can tell you so try to remember it.

Misschien herken je dit wel. Dit advies kwam bekend te staan als de Hemingway-brug. Het verhaal gaat dat als Hemingway een hoofdstuk had afgerond hij weliswaar een voldaan gevoel had, maar ook merkte dat hij uitgeput was. Dat maakte de start van de volgende dag lastiger. Dan staarde hij naar een lege pagina. In plaats van een hoofdstuk af te ronden, besloot hij het begin van het volgende hoofdstuk te schrijven voordat hij zijn schrijfdag afsloot. Dit schrijft coach en schrijver Josh Linkner in zijn boek Disiplined Dreaming.

Ik vind het een mooi ritueel dat laat zien hoe je op een eenvoudige manier een flow kunt aanbrengen in je leven en werk. Het ritueel ziet er als volgt uit:

  • Waar je ook mee bezig bent (een klus, creatief project of een taak), kies een moment waar je lekker op gang bent én voldoende reserve hebt aangelegd voor een vervolg.
  • Stel jezelf de vraag wat je als reserve bewaart. Is dat rauwe energie? Zijn het emoties? Is het een verlangen? Zijn het ideeën? Of iets dat je aan een ander wilt vertellen?
  • Schrijf dit ergens op. In je notitie-app, op een kaartje of in een lijstje.
  • Stop het weg. Denk er verder niet meer aan.
  • Kijk er weer naar als je de volgende dag je werk hervat.

Choreograaf en danser Twyla Tharp beschrijft deze stappen in haar boek The Creative Habit. Ze vergelijkt de Hemingway-brug met een slimme stand-up comedian. Die weet het publiek te verlaten op het moment dat ze meer willen. Zo kun je ook jezelf geïnspireerd en gemotiveerd houden. Er is ook onderzoek naar gedaan.

Eigenlijk ben je op zoek naar een goeie cliffhanger. En dat is op het punt waar afsluiting en nieuw begin samenkomen. Variatie(s): wat je voor je (belangrijkste) werk doet, kun je ook voor de dag doen.

Wil je op de hoogte blijven? Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief.